Najviši sud Evropske unije presudio je danas da članice Unije moraju da prihvate promene imena i pola dobijene u drugim državama EU, u slučaju Arijana Mirzarafija-Ahija, transrodnog muškarca sa dvojnim državljanstvom Rumunije i Velike Britanije, preneo je Radio Slobodna Evropa.
Ta odluka, koja uspostavlja značajan pravni presedan, uticaće na milione transrodnih osoba širom Unije, osiguravajući da se njihov identitet poštuje i priznaje, bez obzira na to gde žive ili putuju unutar EU.
„Rod je, kao i ime, osnovni element ličnog identiteta. Razilaženje identiteta koje proizlazi iz takvog odbijanja priznavanja stvara poteškoće osobi da dokaže njegov ili njen identitet u svakodnevnom životu, kao i ozbiljne profesionalne, administrativne i privatne neprijatnosti“, navodi se u odluci suda.
Nakon što je prošao rodnu tranziciju u Velikoj Britaniji. 2020. godine, dok je ta zemlja još bila deo EU, Mirzarafi-Ahijevo ime i oznaka roda su promenjeni u njegovim britanskim dokumentima, ali su rumunske vlasti odbile da mu izdaju novi izvod iz matične knjige rođenih koji odražava tranziciju, pozivajući se na nacionalni zakon.
Najviši sud Evropske unije presudio je danas da članice Unije moraju da prihvate promene imena i pola dobijene u drugim državama EU, u slučaju Arijana Mirzarafija-Ahija, transrodnog muškarca sa dvojnim državljanstvom Rumunije i Velike Britanije, preneo je Radio Slobodna Evropa.
Ta odluka, koja uspostavlja značajan pravni presedan, uticaće na milione transrodnih osoba širom Unije, osiguravajući da se njihov identitet poštuje i priznaje, bez obzira na to gde žive ili putuju unutar EU.
„Rod je, kao i ime, osnovni element ličnog identiteta. Razilaženje identiteta koje proizlazi iz takvog odbijanja priznavanja stvara poteškoće osobi da dokaže njegov ili njen identitet u svakodnevnom životu, kao i ozbiljne profesionalne, administrativne i privatne neprijatnosti“, navodi se u odluci suda.
Nakon što je prošao rodnu tranziciju u Velikoj Britaniji. 2020. godine, dok je ta zemlja još bila deo EU, Mirzarafi-Ahijevo ime i oznaka roda su promenjeni u njegovim britanskim dokumentima, ali su rumunske vlasti odbile da mu izdaju novi izvod iz matične knjige rođenih koji odražava tranziciju, pozivajući se na nacionalni zakon.
Evropski sud pravde u Luksemburgu presudio je da je to odbijanje nije u skladu sa zakonodavstvom EU, jer sve članice moraju priznati zakonske promene roda u drugoj članici.
Grupe za ljudska prava ovu odluku vide kao pobedu za prava transrodnih osoba širom Evropske unije i navode da se time postavlja novi standard za pravno prepoznavanje transrodnih osoba i da ima dalekosežne implikacije na njihovu mogućnost da žive bez diskriminacije ili nepotrebnih birokratskih prepreka.
Presuda je ključna za transrodne osobe koje se sele u druge zemlje zbog posla, obrazovanja ili ličnih razloga.
Ranije su se suočavale sa izazovima kada njihovi lični dokumenti nisu bili priznati u drugim članicama, što je dovelo do poteškoća u pristupu uslugama, putovanju, pa čak i u osnovnim poslovima, kao što su otvaranje bankovnog računa ili upis u školu.
Sudska odluka, takođe, ima dubok simbolički značaj, jer potvrđuje da su transrodna prava osnovna ljudska prava.
To je u skladu sa širom posvećenošću EU jednakosti i nediskriminaciji, kao što je navedeno u njenoj Povelji o osnovnim pravima, ali ostaju izazovi u obezbeđivanju efektivne implementacije širom EU.
Iako su sve članice EU sada zakonski obavezne da priznaju promene imena i roda napravljene u drugim zemljama EU, to ne menja automatski nacionalne zakone u vezi s načinom na koji pojedinci mogu da promene svoje rodne oznake u svakoj zemlji.
Vlade, kažu aktivisti za prava, mogu pokušati da odlože ili zakomplikuju proces priznavanja, iako su zakonski obavezne da se pridržavaju odluke.
FoNet
